گل جعفری وانواع آن

گل جعفری گیاهی با رشد سریع است که به دلیل داشتن ظاهری زیبا و بوی خوشایند، در سال‌های اخیر راه خود را به منازل آپارتمانی و باغچه‌های دوستداران گل و گیاه باز کرد و در گلدان و باغچه‌های کوچک نیز کاشته می‌شود. در این مقاله قصد داریم درباره‌ی گل جعفری، انواع آن، نحوه کاشت و نگهداری و همین‌طور کاربردهای مفید این گل خاص صحبت کنیم. این گل دارای طیف وسیعی از رنگ‌های طلایی می‌باشد که در طول فصل تابستان با گل‌های زیبایی که می‌دهد چشم اندازی فوق العاده به شما هدیه می‌کند و به دلیل ظرافت بالای این گل چشم نواز می‌توان آن را با مراقبت های خاص خود در باکس گل زنانه نیز استفاده کرد.

در باغ‌های سبزیجات سراسر جهان از این گل برای جلوگیری از آسیب آفت‌ها استفاده می‌شود. گل جعفری باعث جذب نور خورشید و انعکاس آن در باغچه شما می‌شود.

بسیاری از حشرات مفید، پروانه‌ها و زنبور‌ها با مشاهده این گل سریعا جذب می‌شوند که باعث ایجاد منظره‌ای زیبا نیز می‌شود. در ادامه این مطلب شما را با ویژگی‌های این گل دوست‌داشتنی آشنا می‌کنیم.

خاستگاه گل جعفری

گل جعفری در قسمت‌های جنوب غربی آمریکای شمالی و آمریکای مرکزی رشد می‌کند. این گل در مکزیک و دو شهر نوادا و کالیفرنیا آمریکا نیز دیده شده است. زادگاه اصلی گل جعفری ارتفاعات مرکزی کشور مکزیک می‌باشد.

مشخصات ظاهری گیاه جعفری

نام علمی گل جعفری (tagetes) است. این گیاه یکساله بوده و دارای ۵۶ گونه مختلف است. این گل گلبرگ‌هایی ظریف دارد و رنگ‌هایی همچون مسی، برنجی و طلایی را در هنگام کاشت در فصل تابستان و پاییز وارد ترکیب رنگ گیاهان شما می‌کند.

رنگ گل جعفری بسته به گونه‌های مختلف متفاوت است. عموما رنگ‌هایی مثل زرد، طلایی و نارنجی را می‌توانیم در فصول رشد این گیاهان مشاهده کنیم.

گیاه جعفری دارای گل‌های کوچک و بزرگ می‌باشد. گل‌های کوچک آن ۳۰ الی ۵۰ سانتی‌متر و گل‌های بزرگ آن می‌توانند از ۵۰ الی ۱۰۰ سانتی‌متر رشد کنند.

انواع گل جعفری

تقسیم بندی‌های متفاوتی برای انواع و اقسام گلها از سوی کارشناسان برای گیاهان ارائه می‌شود. یکی از این مدل‌ها بر اساس اندازه پا است که به صورت کوتاه، متوسط و بلند تقسیم می‌شود. اما نوع رایج‌تر تقسیم بندی بر اساس گونه‌هایی است که شما در باغ یا باغچه منزل استفاده می‌کنید که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. در ادامه انواع گل جعفری با عکس آن ها را برای شما نام خواهیم برد.

1) گل جعفری آفریقایی (Tagetes erecta)

گل‌های جعفری آفریقایی شبیه به گل داوودی هستند که دارای کاسه گلی به شکل لوله‌ای و دو رنگ است. جعفری آفریقایی دارای گل‌هایی به رنگ نارنجی یا زرد می‌باشد و ارتفاع آن بین ۹۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر است که به عنوان بلندترین گونه در بین انواع گل‌های جعفری شناخته می‌شود.

جعفری آفریقایی بومی کشور آمریکا به ویژه مرکز و جنوب آن و مکزیک است و برخلاف نام آن که ممکن است هر کسی را به اشتباه وادار کند متعلق به قاره آفریقا نمی‌باشد. این گونه از جعفری می‌تواند یک گل کامل را تولید کند و تحت سخت‌ترین شرایط محیطی مثل خشکسالی، بقای خود را حفظ کند.

2) گل جعفری فرانسوی (French marigolds)

این گل از نظر اندازه در مقایسه با انواع دیگر جعفری کوچکتر است. گل جعفری فرانسوی بسیار زیبا است و ارتفاع آن در محدوده ۱۵ تا ۶۰سانتی‌متر است. در شرایط بارانی، این گل نسبت به سایرین بهتر می‌تواند خود را وفق دهد.

هنگامی که گرما به اندازه کافی در محیط وجود داشته باشد گل جعفری فرانسوی به سرعت رشد می‌کند. توصیه می‌شود که این گل را در خانه نگهداری کنید و از رسیدن حرارت کافی و رطوبت مناسب خاک اطمینان حاصل کنید. گل جعفری فرانسوی خوردنی است و در صنعت برای تولید رنگ طبیعی از آن استفاده می‌کنند.

3) گل جعفری کوتاه (dainty T.tenuifolia)

گل جعفری کوتاه گیاهی یکساله با رشدی بسیار سریع بوده و برگ‌هایی معطر با بریدگی‌هایی عمیق دارد که به رنگ سبز تیره و زرد یا قرمز متمایل به قهوه‌ای است. در ابتدای فصل پاییز و تابستان نمایان می‌شود. ارتفاع این گل در بهترین حالت ممکن به ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد.

4) گل جعفری هندی (Tagetes patula)

گل جعفری هندی گل‌هایی به رنگ زرد یا قرمز متمایل به قهوه‌ای دارد که بیشتر آن‌ها از نوع پاکوتاه هستند. گل‌های جعفری هندی خوردنی هستند و بهتر است در مناطق گرم و خشک کاشته شوند. توصیه می‌شود این گل‌ها در حاشیه باغ‌ها کاشته شود.

5) گل جعفری ترخون زمستانی (Tagetes lucida)

گل جعفری ترخون زمستانی دارای ساقه‌های بلند بدون شاخ و برگ بوده و گل‌های کوچکی به رنگ زرد طلایی دارد. این گل بومی کشور مکزیک است و در مناطقی که میانگین دمای سالانه در آن کمتر از ۸درجه باشد رشد می‌کند. ترخون زمستانی گل‌های زرد و رنگارنگی دارد که در اواخر فصل بهار و پاییز دیده می‌شوند.

6) گل جعفری بارانی (Osteaspermum hybrids)

گل جعفری بارانی گیاهی است که بسته به منطقه مورد نظر می‌تواند یک ساله یا چندین ساله باشد. این گیاه گل‌های مختلفی دارد که از اواسط تابستان تا اوایل زمستان به رنگ‌های زرد، سفید، نارنجی و آبی کمرنگ ظاهر می‌شود.

در بیشترین حالت ارتفاع آن ۳۰ الی ۶۰ سانتی‌متر و عرض آن ۲۰ سانتی‌متر است. هنگامی که آفتاب طلوع می‌کند باز می‌شوند و در هوای ابری یا هنگام بعد از ظهر گلبرگ های خود را کوچک و سپس می‌بندند. این گل نیاز به خاکی حاصلخیز و سبک دارد.

7) گل جعفری مینیاتوری (TAGETES PATULA)

گل جعفری مینیاتوری به وسیله بذر زیاد می‌شود و در میانه‌های فصل زمستان در گلخانه ‌آن را می‌کارند. پس از رشد و جوانه‌زنی این گیاه که به مدت دو هفته طول می‌کشد ۱۰سانتی‌متر آن را در پایان فروردین ماه به محل اصلی خود منتقل می‌کنند.

روش‌های نگهداری از گیاه جعفری

گیاه گل جعفری، گیاهی بشدت آفتاب دوست بوده که در نقاط دارای آب و هوای گرم رشد مطلوبی را تجربه می‌کند. انواع مختلف از این گیاه نسبت به طول روز واکنش‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند. یکی از عوامل موثر در نوع این واکنش‌ها، فاکتور دما است.

۱) آبیاری اصولی

گل جعفری به آب زیاد نیازی ندارد، به طوری که نباید از طرفی هم سطح بستر خاک خشک بشود و هم اینکه نباید در آبیاری به گونه‌ای زیاده‌روی کنیم که خاک کاملا مرطوب بشود. هر موقع احساس کردید که خاک رطوبت خود را از دست داده است، شروع به آبیاری کنید.

در فصولی که میانگین میزان بارش سالیانه کم است، گل جعفری می‌تواند حیات خود را حفظ کند. افراد حرفه‌ای توصیه می‌کنند که از پایین گیاه را آبیاری کنید نه از بالای سر و بگذارید تا خاک به مقدار کم خشک بشود.

اگر خاک گیاه گل جعفری بیش از حد مرطوب باشد می‌تواند سبب ایجاد پوسیدگی ریشه‌‌ای شود.

۲) نور؛ نیاز اساسی گل جعفری

 همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم خاستگاه و محل رویش این گیاه متعلق به اقلیم جغرافیایی گرم و خشک است. برای مثال در مورد اندازه گل ظاهر شده، در ابتدا گونه عاملی تأثیرگذار می‌باشد و سپس نور نقشی حیاتی ایفا می‌کند.

کدام را ترجیح میدهید؟ گیاهی با گلبرگ های ریز یا درشت؟!

یکی از اشتباهاتی که ممکن است برخی افراد دچار آن بشوند قرار‌دادن طولانی مدت گیاه در سایه است که باعث بوجود آمدن گل‌های ریز می‌شود.

گیاه گل جعفری خود را در جایی قرار بدهید که نور کافی حداقل به میزان ۶ ساعت به طور مستقیم به آن برسد. یکی از دلایلی که باعث می‌شود شما نتوانید گلدهی مورد انتظارتان را داشته باشید، کمبود نور است. مورد دیگری که فاکتور نور را پراهمیت می‌کند، پیامد‌های کمبود نور است که حتی می‌تواند باعث ریزش غنچه‌های گل بشود.

۳) دمای بهینه

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در رابطه با گیاه گل جعفری باید مدنظر قرار دهید دمایی مناسب و بهینه برای رشد طبیعی گل است. به گفته کارشناسان هنگام روشن بودن هوا محدوده دمایی ۲۲-۱۸ درجه سانتیگراد و در طول شب ۱۸-۱۵ درجه سانتیگراد برای گیاه ایده‌آل است.

یکی از ویژگی‌های جالبی که گل جعفری از خود بروز می‌دهد توانایی تحمل سرما و ادامه حیات در چنین شرایطی است. گیاه گل جعفری می‌تواند در طول فصل زمستان در گستره دمایی چهار تا منفی هفت درجه به حیات خود ادامه دهد. هرس‌کردن گیاه از عوامل موثر بر میزان گلدهی گیاه است که باید به آن توجه کنید.

۴) اهمیت خاک

در این قسمت ما نیاز به خاکی داریم که خوب زهکشی شده باشد تا آب اضافی حاصل از آبیاری را از خودش عبور دهد. می‌توانیم برای راحتی کار ترکیبی از خاک معمولی، خاک‌برگ و کودگاوی را استفاده کنیم.

اگر خاک بیش از حد مرطوب باشد ممکن است کپک پودری داشته باشیم.

به همین دلیل باید همیشه خاکی را برای نگهداری از گل جعفری استفاده کنیم که هم حاصلخیز باشد و هم زهکشی خوبی روی آن انجام شده باشد.

۵) نحوه هرس کردن

هرس کردن اصولی گیاه گل جعفری بسیار دارای اهمیت است زیرا اگر هرس کردن به شکل اصولی و در زمان درست انجام بشود می‌توانید انتظار افزایش گلدهی داشته باشید.

وقتی که جوانه انتهایی شکل کاملی به خود گرفت و بسیار ریز بود می‌توانید آن را همراه با برگ زیرین از گیاه مادری جداکنید البته باید حواستان باشد که این کار را قبل از باز شدن گل‌ها انجام بدهید.

یکی از کارهایی که باعث می‌شود گلدهی از نظر کیفیت و کمیت بهتر و طولانی‌تر شود، جداسازی به موقع گل‌های پژمرده است. اگر می‌خواهید از این گیاه به شکل چندساله نگهداری کنید، می‌توانید ساقه‌های بلند که دوران گلدهی آن‌ها تمام شده را از فاصله‌ای حدودا ۵۰ سانتی‌متری نزدیک نواحی پایین‌تر ساقه قطع کنید.

۶) تغذیه و کود

در طی دوران رشد گیاه شما می‌توانید با استفاده از کودهای محلولی که فرمول۱۵-۱۵-۱۵ دارند هر سه هفته یا یک ماه اقدام به تغذیه و کوددهی کنید.

اگر در طی دوران رشد گیاه از کود استفاده کنید، می‌توانید رشد شاخه‌ها و برگ‌ها را افزایش دهید. همچنین شما می‌توانید کود مایع رقیق برای تغذیه گیاه استفاده کنید.

چگونگی تکثیر گل جعفری

اصلی‌ترین راه تکثیر این گیاه، کاشت بذر است. زمان کاشت گل جعفری بعد از اتمام فصول سرد است. اگر شما می‌خواهید سریع‌تر از مدت زمان معمول گل‌های گیاه را ببینید، باید شش الی هشت هفته قبل از آغاز فصل زمستان و در محیط آپارتمان بذر‌های گیاه را بکارید.

همچنین گیاهانی که نسبت به بقیه جوان‌‌تر به نظر می‌آیند را به فضای آزاد ببرید. بعد از طی این مراحل گفته شده، یک یا دو هفته بعد از این جابه‌جایی ما انتظار یک گلدهی خوب داریم.

اگر می‌خواهید در فصل بهار گیاه را تکثیر کنید، بهترین زمان، فروردین ماه است. در این ماه بذر را در گلخانه بکارید. دو هفته طول می‌کشد تا گیاه جوانه بزند. وقتی دیدید که جوانه‌ها به اندازه کافی رشد کرده‌اند باید آن‌ها را خارج کنید و در گلدان‌های جدا از هم قرار بدهید.

نحوه کاشت گیاه جعفری

شش الی هشت هفته قبل از اتمام فصل زمستان بذر‌های خود را در یک سینی یا گلدان داخل محیط منزل بکارید. در ابتدای فصل بهار یا اواسط آن این بار بر خلاف مورد قبل بذر‌ها را در محیط منزل بکارید.

خاک مناسب یکی از عوامل مهم و کلیدی برای کاشت بذر به شمار می‌رود. سعی کنید تا جایی که برایتان امکان دارد از خاک باغچه ۶۰ درصد، کود حیوانی۲۰ درصد و ماسه به میزان ۲۰ درصد استفاده کنید.

بذر خود را با لایه نازکی از خاک به اندازه ۵میلی‌متر بکارید. دمای بهینه برای جوانه زدن بذر گیاه گل جعفری دمای ۲۴ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. در این زمان جوانه زنی ممکن است بین ۴ روز تا یک هفته طول بکشد.

بعد از این مرحله نوبت به نهال‌های گیاه گل جعفری می‌رسد. نهال‌ها باید ۳۰ الی ۴۵ سانتی‌متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. نهال‌ها را می‌توان در گلدان‌های بزرگ کاشت.

یک گلدانی که عمق و قطر آن ۳۰ سانتی‌متر است گنجایش کاشت دو نهال را در خود دارد. می‌توانید بعد از پایان فصل سرما، بذر‌های خود را به شکل مستقیم در زمین بکارید.

شرایط آب و هوایی کاشت بذر

بذر‌های گیاه گل جعفری باید در زمانی که آفتاب کامل‌ترین شکل خود را دارد کاشته شود. بعد از بازشدن گل‌ها بصورت کامل نوبت چیدن گل‌ها فرا می‌رسد. در این مرحله اگر افزایش دما داشته باشیم، میزان گلدهی ما به طرز قابل توجهی کاهش خواهد یافت.

یکی از نکات بسیار مهم در بحث نگهداری گل‌ها و گیاهان، لزوم عدم نگهداری آن‌ها در بیرون از فضای آپارتمان می‌باشد. زیرا در داخل آپارتمان ما فاکتورهایی مثل نور و تهویه کافی نداریم. در نتیجه نمی‌توانیم انتظار رشد مناسبی از گیاه خود داشته باشیم.

در چنین شرایطی شما حتی اگر بذر هم بکارید قطعا با مشکل مواجه خواهید شد. اگر جایی برای کاشت بذر ندارید و مجبور هستید درآپارتمان فضایی را به این کار اختصاص دهید توصیه ما به شما قرار دادن گلدان خود بر روی پنجره جنوبی خانه است. در این نقطه از خانه نور به حد کافی وجود دارد.

علت گل ندادن گل جعفری

گل جعفری همواره با گل های زیبا و رنگارنگ خود فضایی زیبا برای باغ یا باغچه شما می‌سازد. اما گاها ما با بی‌توجهی نسبت به آبیاری، نور مناسب و خاک آن باعث کاهش رشد و گل ندادن گل جعفری می‌شویم.

یک نکته شگفت‌انگیز برای داشتن گلدانی زیبا

با توجه به اینکه گل‌ها در قسمت انتهایی ساقه‌ها نمایان می‌شوند، بعد از اینکه جوانه‌های بخش انتهایی پدیدار شد، شاخه بصورت آرام شروع به جوانه‌ز‌نی برای ساقه‌های تازه می‌کند.

 دوستداران و افراد متخصص در زمینه گیاهان توصیه می‌کنند برای اینکه گیاه شما پرثمر بشود و بتوانید گل‌های بیشتری را ببینید و لذت ببرید باید بعد از ایجاد‌شدن جوانه انتهایی سریعا آن را قطع کنید. اگر مراحلی که در بالا گفته شد را به شکل کامل اجرا کنید، ساقه‌های جدیدتر از سمت ساقه اصلی شروع به رشد می‌کنند.

با گل جعفری زیباترین دیزاین را در سریع‌زمان داشته باشید!

یک نکته جالب برای افزایش اندازه گل‌ها

همانطور که در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم به دلیل وجود تنوع در میان گونه‌های گیاه گل جعفری، ویژگی‌ها و واکنش‌های متفاوتی نیز بروز پیدا می‌کند. این مطلب در این جا نیز صادق است. اندازه گل‌ها به نوع گونه مورد نظر بستگی دارد. ولی وجود برخی دلایل سبب می‌شود، گیاه در مقایسه با همنوعان خود گل‌های درشت‌تری بدهد.

 یکی از این روش‌های کاربردی، در هنگام تکثیر گل جعفری بهترین بازدهی را دارد. شما باید در هنگام تکثیر گل، گیاه را دوبار خزانه کنید. در روشی که کمی قبل‌تر برای کاشت بذر به آن پرداختیم، گفتیم که یک مرحله خزانه داریم. این بار مجدد از این روش استفاده می‌کنیم.

تنها با این تفاوت که بعد از اینکه گیاه چهار الی شش برگ داشت، آن را به خزانه دوم منتقل می‌کنیم. در این نوبت فاصله گیاهان را از هم بیشتر می‌کنیم که در نهایت باعث ایجاد گل‌هایی زیباتر و با کیفیت‌تر می‌شود.  

آفت‌‌ها و بیماری‌ها

عده‌ای بر این باور هستند که گیاه گل جعفری توانایی دورکردن بعضی از آفات و حشرات را از خود دارد و به سادگی می‌تواند آنان را دور کند.

در بعضی از مناطق کشور، کشاورزان ترجیح می‌دهند که گیاه گل جعفری را در کنار گیاهانی مثل بادمجان، فلفل قرمز، گوجه فرنگی، تنباکو و سیب زمینی بکارند تا از میزان فعالیت آفات به طور موثری کاسته شود.

آزمایشات و تحقیقات علمی که اخیرا در حال انجام است، تأثیرگذاری روشی که از سوی کشاورزان برای محافظت از گیاهان و محصولات استفاده می‌شود را هنوز اثبات نکرده است. اما این تحقیقات بدون دستاورد نبوده است. دانشمندان به تأثیر مثبت گیاه گل جعفری فرانسوی بر روی جلوگیری و کاهش تحرکات نماتد‌هایی که در خاک فعالیت می‌کنند، اشاره کرده‌اند.

هنگامی که تهویه هوا به شکل مناسب و اصولی در اطراف گیاهان جریان نداشته باشد، بیماری‌هایی همچون بوترتیس، سفیدک پودری و لکه برگی شیوع می‌یابند. از دیگر دلایل بیماری‌زایی می‌توان به آبیاری بیش از حد و ماندگاری رطوبت برگسار گیاه از شب تا صبح اشاره کرد.

 از مهم‌ترین بیماری‌های گیاه گل جعفری می‌توانیم به پژمردگی، پوسیدگی ریشه، بلایت و بیماری‌های برگی اشاره کرد که می‌توانیم با استفاده از سموم آن‌ها را کنترل کنیم.

خواص درمانی

کاربرد‌های دارویی و پزشکی گیاه گل جعفری، بسیار متنوع بوده و در زمینه‌های مختلفی از آن استفاده می‌شود. برگ‌های این گل حاوی روغنی عطرآگین بوده و برای دفع حملات حشرات کاربرد دارد. در برخی نقاط از این گیاه در قالب ادویه برای آشپزی استفاده می‌کنند. در ادامه به چند مورد از خواص گل جعفری اشاره خواهیم کرد:

گیاه گل جعفری گستره وسیعی از اثرات دارویی را دارد. در بحث بیماری‌های پوستی، گیاه گل جعفری می‌تواند برای درمان آسیب‌های پوستی با درجه پایین و التهاب‌ها مفید واقع شود. گل جعفری برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش بدن بسیار مفید و دارای اهمیت است.

گیاه گل جعفری برای تسکین حالت تهوع، زخم معده و ناراحتی‌های دوران قاعدگی خانم‌ها نیز به کار می‌رود. به تازگی پزشکان متوجه خاصیت خواب‌آور این گیاه و کمکی که بهبود و تسهیل خواب می‌کند پی برده اند.

گل جعفری، برای درمان عفونت‌های قارچی واژینال نیز استفاده می‌شود.

در جدیدترین مطالعات در این زمینه که با مشارکت بیش از ۲۷۰ کودک مبتلا به اختلالات شنوایی برگزار شد، به هر کدام از شرکت‌کنندگان ۵ قطره از محلول گیاهی حاوی گل جعفری داده شد. در پایان، بسیاری از کودکان گفتند که دیگر درد گوش را احساس نمی‌کنند.

آزمایشاتی که بر روی موش‌های صحرایی انجام شده نیز بیانگر تاثیرگذاری این گیاه بر افزایش تولید آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان است که سبب کاهش التهاب‌های کبدی شده و آسیب‌های آن را به طرز چشمگیری کاهش داده است.

گیاه گل جعفری استرس را به طور معنی داری کاهش داده و در بهبود افسردگی و افزایش تحرک، نقشی مثبت ایفا می‌کند.

بعضی از کاربرد‌های جعفری

گیاه گل جعفری تنها منحصر به فواید درمانی و کشاورزی نمی‌باشد. در برخی نقاط جهان از دم‌کرده این گیاه که از برگ خشک آن بدست می‌آید، نوشیدنی تهیه می‌شود.

این گل را به دلیل تولید تخم‌مرغ‌هایی با زرده طلایی به خوراک مرغ‌ها اضافه می‌کنند. به صورت ادویه برای دادن رنگ به غذا افزوده می‌شود. و از اسانس آن برای درمان عفونت‌های قارچی در گیاهان استفاده می‌شود.

گیاه جعفری؛ یک انتخاب عالی برای کاشت در منزل

شگفتی‌های گل جعفری تنها در زیبایی‌های ظاهری و ترکیبات رنگ آن خلاصه نمی‌شود. با گیاهی سر و کار داریم که بسیاری از کشاورزان و باغداران در سراسر جهان برای مقاصد کاربردی آن اقدام به کشت می‌کنند.

به دلیل کوتاه بودن عمر گل جعفری از این گیاه برای مرزبندی و جداکردن باغ‌ها استفاده می‌شود و شما می‌توانید با کاشت آن در کنار سایر محصولات، گیاهان دیگر را از خطر حمله آفات مصون نگه دارید. اگر علاقه‌مند به ایجاد تغییر در فضای منزل و باغچه‌ خانگی خود هستید، این گیاه می‌تواند بهترین پیشنهاد برای شما باشد.

اقتباس از:vipshop.flowers

تدوین:مینو غفوری ساداتیه