درخت گل یخ

معرفی

گل یخ درختچه‌ای کوچک با غافلگیری‌های بزرگ است. این گیاه در طول فصل رشد (بهار تا تابستان) فقط برگ‌هایی سبز و زیبا تولید می‌کند اما در اواسط تابستان شروع به شکوفه زدن می‌کند و گل‌های زیبایش فضای اطراف را پر از عطر دلنشین می‌کند و درختچه‌ای محبوب در سرزمین مادری‌اش یعنی چین است. این گیاه در قرن 17 وارد ژاپن شد و با نام السپایس ژاپنی شناخته شد. پس از آن این گیاه راه خود را به کره، اروپا، استرالیا و آمریکا و البته ایران باز کرد.
گل یخ گیاهی پایا است که در پاییز برگ‌هایش می‌ریزد و با وجود اینکه یک درختچه است اما می‌تواند تا پنج متر رشد کند.
برگ‌های این گیاه به رنگ سبز است اما در پاییز شروع به زرد شدن می‌کند و می‌ریزد، کمی بعد شکوفه‌های زیبای این گیاه بر روی شاخه‌های لخت آن ظاهر می‌شوند.

گلبرگ‌های این گیاه مومی شکل و زرد است که لبه‌های داخلی آن به رنگ مارون است.
اگر این گیاه را در محیط باز بکارید متوجه می‌شوید که این گیاه چقدر خوش‌بو و عطرآگین است حتی بعضی معتقدند که عطر این گیاه یکی از بهترین عطرها در بین تمام گیاهان است.

بعد از پایان گل‌دهی، این گیاه دیگر هیچ زیبایی خاصی نخواهد داشت بنابراین بهتر است این گیاه در جایی قرار بگیرد که در کنار گیاهان دیگر ترکیب شود تا در این مدت، زیبایی محیط را از بین نبرد.
یکی از انواع گل یخ که میتوان آن را به راحتی در گلدانی متوسط در آپارتمان پرورش داد Aptenia Cordifolia یا همان گل ناز یخی میباشد که اغلب با آن آشنایی دارید.

اگر می‌خواهید بدانید چطور باید از گل یخ مراقبت کنید و نکات لازم را درباره آن بدانید با ما همراه باشید.

مروری سریع بر گل یخ

نام علمی: Chimonanthus praecox
خانواده: گل شرابیان
بومی: جنگل‌های کوهستانی چین
نام‌های مرسوم: گل یخ

روش نگهداری گل یخ

گل یخ گیاهی انعطاف پذیر است و در مجموع نگهداری از آن آسان است. بهتر است این گیاه را به صورت نهال خریداری کنید زیرا اگر قصد کاشت دانه‌های آن را داشته باشید باید 14 سال منتظر بمانید تا این گیاه گل بدهد.

نور

این گیاه را باید در محیطی نورگیر و دارای سرپناه بکارید. اگر منطقه شما تابستانی بیش از حد گرم دارد بهتر است گیاه را در جایی بکارید که آفتاب شدید ظهر به آن نرسد.
این گیاه روزی شش الی هشت ساعت نور خورشید نیاز دارد اگر نور کافی به این گیاه نرسد گل‌دهی آن عقب می‌افتد.

خاک

این گیاه به خاکی با زهکشی مناسب احتیاج دارد و مشکلی با خاک قلیایی یا اسیدی ندارد. اگر خاک شما به خوبی آب را تخلیه نمی‌کند کمی کمپوست را به خاک اضافه کنید تا نگهداری از گل یخ آسان‌تر شود.
هر سال در آبان ماه می‌توانید از مالچ چوبی استفاده کنید تا از خاک گیاه محافظت کنید. این کار مخصوصا در سال‌های اول بسیار مفید است و همچنین جلوی رشد علف‌های هرز را می‌گیرد.

کاشت

بهترین زمان برای کاشت گل یخ از اواخر پاییز تا اوایل بهار است. بهتر است این گیاه را در محیطی نورگیر و در خاکی با زهکشی خوب بکارید.
چاله‌ای به اندازه دو برابر ریشه بکنید و ریشه را در آن قرار دهید. مراقب باشید که ساقه گیاه را در خاک دفن نکنید و خاک را به آرامی در اطراف ریشه بریزید اما بیش از حد فشار ندهید. سپس در اطراف گیاه خاک را کمی عمیق‌تر کنید تا به شکل کاسه در بیاید و روی آن آب بریزید تا جذب ریشه‌ها شود.

آب‌دهی

در اولین هفته کاشت گیاه مرتب به آن آب بدهید. پس از این می‌توانید فاصله آب‌دهی را تا یک ماه افزایش دهید. گل یخ از خیس بودن دائم بدش می‌آید و در صورت آب دادن زیاد ممکن است برگ‌هایش زرد شود. بهترین زمان برای آب دادن به گل یخ وقتی است که خاک آن خشک شده باشد.

هرس کردن

گل یخ نیازی به هرس کردن ندارد زیرا گل‌های این گیاه بر روی شاخه‌های قدیمی شکوفا می‌شود . هرس کردن تنها زمانی لازم است که نیاز به کنترل رشد یا از بین بردن شاخه‌های مرده وجود داشته باشد. اگر نیاز به هرس کردن وجود دارد باید این کار را بعد از پایان گل‌دهی انجام دهید.

گل‌دهی و میوه

این گیاه گل‌های کوچکی تقریبا به اندازه 1.5 الی 4 سانت می‌دهد که مومی شکل و بسیار معطر است و عطری شبیه سنبل یا عسل دارند. این گل‌ها هم نر هستند و هم ماده.
گل‌های این گیاه در زمستان و بر روی شاخه‌های سال گذشته شکوفا می‌شوند.
گل یخ میوه‌ای کوزه‌ای شکل می‌دهد که در خرداد ماه بر روی گیاه رشد می‌کند.

تکثیر

گل یخ را می‌توان از طریق بذر یا خواباندن تکثیر کرد.
تکثیر این گیاه از طریق بذر کاری غیر معمول است زیرا مدت زیادی طول می‌کشد تا این گیاه بالغ شود و گل بدهد و البته همیشه نتیجه موفقیت آمیز نمی‌شود.
بهترین راه برای تکثیر گل یخ، از طریق روش خواباندن شاخه‌ای نیمه چوبی در تابستان است.

سمی بودن

بذر این گیاه حاوی یک آلکالوئید سمی است که می‌تواند باعث تشنج شود.

مشکلات و بیماری‌ها

سوختگی/پژمردن برگ‌ها

اگر برگ‌های گل یخ دچار سوختگی شده باشد باید آب‌دهی را متوقف کنید و ریشه گیاه را بررسی کنید و اگر پوسیدگی وجود داشته باشد آن را به کمک یک قیچی تمیز ببرید و مجددا در خاک بکارید.
پس از آن باید خاک را اصلاح کنید و زهکشی آن‌را بهتر کنید یا خاک گلدان را کاملا عوض کنید و با خاکی با زهکشی بهتر جایگزین کنید.
سوختگی برگ ممکن است به علت وجود آفات نیز باشد. اگر متوجه وجود آفات شدید برگ‌های مرده و آسیب دیده را جدا کنید و با آفت‌کش‌های صنعتی از شر آن‌ها خلاص شوید. اگر قبل از درمان گیاه، برگ‌های آسیب دیده را جدا نکنید باعث انتشار آفت به سایر بخش‌های گیاه یا گیاهان دیگر خواهید شد.
همچنین پژمردگی برگ‌ها ممکن است به دلیل کم آبی یا کوددهی کم باشد و باید به سرعت میزان آب دهی و کوددهی را اصلاح کرد.

آفات

شپشک

نوع ماده این حشره شیره گیاه را از طریق ساقه و برگ‌ها می‌نوشد که باعث پژمردگی برگ‌ها و سیاه شدن آن می‌شود.
این حشره در اوایل خرداد تخم ریزی می‌کند و در اوایل تیر تخم‌ها شکسته می‌شوند. شپشک‌ها می‌توانند با بذرافشانی گیاه خود را به جای دیگر منتقل کنند.
اگر جمعیت این آفات کم باشد می‌تواند بدون کمک ابزاری خاصی آن‌ها را از روی شاخه‌ها پاک کرد اما اگر میزان ابتلا بیشتر بود باید از آفت‌کش‌های صنعتی استفاده کرد تا گیاه به خوبی درمان شود.

زنجره

این حشره می‌تواند در زمستان به گل‌های این گیاه آسیب بزند. نوع نابالغ این حشره شیره گیاه را از طریق ریشه‌های آن می‌نوشد و نوع بالغ آن حتی می‌تواند باعث مرگ شاخه‌ها شود.
برای کنترل این آفت باید این حشرات را در اطراف گیاه پیدا کرد و کشت.
می‌توان با استفاده از دود این حشرات را از روی گیاه به پایین انداخت و آن‌ها را کشت. بهتر است این کار را در شب انجام دهید.
همچنین می‌توانید با استفاده از گلوتن، خمیری چسبناک درست کنید و به شاخه‌ها بچسبانید تا حشرات بالغ به آن گیر کنند تا بتوانید آن‌ها را بگیرید.

حرف آخر

در این مطلب سعی کردیم روش نگهداری گل یخ را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، می‌توانید سوالات خود را از متخصصان مربوطه مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاه‌پزشکی آماده پاسخگویی به سوالات شما در اقصی نقاط دنیا هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی می‌کنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، می توانید از خدمات باغبانی منزل آن مراکز (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.

اقتباس از:www.golsetan.com

تدوین:مینو غفوری ساداتیه